برای خیلی از ما پیش آمده که در گوش خود احساس گرفتگی یا کیپ بودن کنیم. بنابراین دانستن علت‌ها و روش درمان گرفتگی گوش می‌تواند برای ما راه‌گشا باشد.
روش‌های نسبتا ساده‌ای برای باز کردن گرفتگی گوش وجود دارد که با انجام‌شان از گرفتگی خلاص می‌شوید. همچنین باید سعی کنید مشکل را ریشه‌یابی کرده و در دفعات بعد از آن پیشگیری کنید.
چه عواملی باعث گرفتگی گوش می‌شوند؟
گرفتگی گوش عوامل متعددی می‌تواند داشته باشد. در اینجا چند مورد از پربسامدترین‌ها را معرفی می‌کنیم که باعث می‌شوند به درمان گرفتگی گوش نیاز داشته باشیم.
1- مشکلات مربوط به جرم گوش
جرم گوش (موم گوش) وظایفی از جمله جلوگیری از ورود آب، آلودگی، گرد و خاک و موجودات ریز به گوش و نرم نگه داشتن پوست مجرای گوش دارد. بنابراین وجودش ضروری است. با این حال تحت شرایطی خاص ممکن است جرم گوش باعث بروز مشکلاتی بشود.
این نشانه‌ها می‌توانند به خاطر مشکلات جرم گوش پدیدار شوند:
- احساس گرفتگی در گوش
- گوش درد
- کم‌شنوایی خفیف یا متوسط
- شنیدن صدا در سر یا وزوز گوش (یا تینیتوس)
- خارش
- بوی بد جرم گوش یا خارج شدنش
- سرفه
افراد عادی فقط می‌توانند تا جایی که با انگشت و دستمال یا پارچه می‌توان تمیز کرد را تمیز کنند. اگر حس می‌کنید واقعا مشکل مربوط به جرم گوش است، برای درمان گرفتگی گوش ناشی از جرم بهتر است به پزشک متخصص (گوش، حلق و بینی) مراجعه کنید.
دستکاری کردن جرم گوش در خانه مستعد آسیب زدن به پرده گوش است. همچنین خارج کردن جرم گوش به صورت کامل هم می‌تواند پیامدهایی از جمله خشکی، خارش و زخم شدن (و احتمالا عفونت کردن زخم) داشته باشد.
پیشنهاد سایت:درمان وزوز گوش | مرکز درمان وزوز گوش
2- جمع شدن مایع در گوش
جمع شدن آب در گوش باعث گرفتگی گوش می‌شود
این اتفاق برای شناگران زیاد رخ می‌دهد. با این حال جمع شدن مایع در گوش محدود به شناگران نیست و برای هر کسی ممکن است پیش بیاید. دو دلیلی اصلی وجود دارد:
حمام کردن و شنا کردن
همان طور که گفتیم یکی از وظایف جرم گوش جلوگیری از ورود آب به گوش است. اما گاهی اوقات ممکن است آب به درون لوله‌ی استاش راه پیدا کند و در آنجا بماند. برای مثال بعد از شنا، حمام یا قرار گرفتن در محیط بخارگرفته (مثل سونا) احتمال دارد آب درون لوله‌ی استاش گیر بی‌افتد و فرد نیاز به یافتن راهی برای درمان گرفتگی گوش خود داشته باشد.
چند راه حل برای خارج کردن آب از استاش وجود دارد:
- خمیازه بکشید (انجامش به صورت ارادی کمی سخت اما امکان‌پذیر است).
- چیزی مثل آدامس بجوید (باید فک‌تان را حرکت بدهید).
- نفس‌های عمیق بکشید.
- می‌توانید سرتان را چپ و راست کنید و به آرامی نرمه‌ی گوش را بکشید.
- از کمپرس گرم (یا حولهی داغ) استفاده کنید. با این کار لوله‌ی استاش باز می‌شود و آب می‌تواند خارج شود.
عفونت گوش
کودکان و بزرگسالانی که گوش میانی‌شان عفونت کرده است، ممکن است پشت پردهی گوش‌شان مایع جمع شود و فشار این مایعات روی پرده گوش و اختلال عملکرده پرده باعث احساس گرفتگی در گوش می‌شود.
خوشبختانه در بسیاری از موارد این مشکل خود‌به‌خود حل می‌شود اما ممکن است بیمار درد زیادی هم متحمل شود. اگر درد گوش شدید است، مایع از گوش خارج می‌شود و این نشانه‌ها بیشتر از یک روز باقی ماندند، برای درمان گرفتگی گوش باید هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه شود.
3- فشار سینوسی
حفره‌های سینوسی هم در مجاورت مجرای گوش قرار دارند. وقتی حفره‌های سینوسی در اثر عفونت گوش متورم می‌شوند، لوله‌ی استاش هم باد می‌کند. ارتباط بین گوش میانی و گلو قطع می‌شود. در نتیجه به پردهی گوش فشار وارد می‌شود و به شخص احساس گرفتگی گوش دست می‌دهد. یا حتی ممکن است گوش درد و کم‌شنوایی هم رخ بدهد.
خبر خوب این است که بیشتر مشکلات شنوایی که به عفونت سینوس ربط دارند، موقت هستند و پس از بین رفتن عفونت سینوسی، شنوایی هم به حالت عادی بر می‌گردد و نیازی به در پیش گرفتن روش‌های درمان گرفتگی گوش یا غیره نیست.
پیشنهاد سایت : شنوایی سنجی | مراحل شنوایی سنجی را در این مقاله بخوانید
4- آسیب بر اثر صدای بلند
کم شنوایی ناشی از صدا (NIHL) یکی از متداول‌ترین انواع مشکلات شنوایی مربوط به حسگر‌های عصبی است.
افرادی که مدت طولانی در معرض صداهای آزاردهنده (مثل کار ماشین‌آلات سنگین یا شلیک گلوله) قرار می‌گیرند، مستعد درگیری با مشکلاتی مثل گرفتگی گوش یا وزوز گوش هستند.
برای جلوگیری از این نوع آسیب‌ها یک سری نکات را می‌توانید رعایت کنید.
- تا جای ممکن سعی کنید به مکان‌های پر سر و صدا نروید یا مدت زمان حضورتان را تا جای ممکن کوتاه کنید. همچنین از منبع صدا (مثلا باند صدا در تالار عروسی) دور بمانید.
- هنگامی که هدفون یا هندزفری دارید صدا را در کمترین میزان ممکن قرار دهید. در غیر این صورت نیاز به یافتن روشی برای درمان گرفتگی گوش خود خواهید داشت.
- وقتی در جایی هستید که صداهای بیشتر از 85 دسی‌بل وجود دارد با وسایل ایمنی مخصوص از گوش خود محافظت کنید و تا جای ممکن از منبع صدا دور بمانید. صداهای بالای 85 دسی‌بل صدای مترو، صدای موتور (موتور پیشرانۀ خودرو و موتور سیکلت)، اره برقی، ماشین برف‌روبی، کنسرت موسیقی (مثل موسیقی راک)، آژیر و شلیک گلوله و غیره هستند.
5- بسته شدن لوله‌ی استاش
لوله‌ی استاش گلو را به گوش میانی متصل می‌کند و یکی از وظایفش تنظیم فشار هوا در گوش میانی (پشت پردهی گوش) نسبت به فشار هوای محیط است. که در ادامه مقاله به بیان روش‌های درمان گرفتگی گوش بیشتر خواهیم پرداخت.
مایعات و ترشحات از طریق استاش به گلو می‌رسند و از آنجا بلعیده می‌شوند. اما وقتی که بنا به دلایلی لوله‌ی استاش بسته شود، مایعات و ترشحاتی که باید خارج می‌شدند در گوش میانی می‌مانند و باعث گرفتگی در گوش یا حتی کم‌شنوایی (موقت) می‌شوند. بسته شدن استاش معمولا همراه با بیماری‌های عفونی مثل سرماخوردگی، آنفولانزا و سینوزیتیت است.
نشانه‌های بسته شدن لوله‌ی استاش بر اثر عفونت یا آلرژی شامل موارد زیر است:
- آب‌ریزش بینی
- سرفه
- عطسه
- سوزش گلو یا گلودرد
برای باز لوله‌ی استاش نباید تعلل کرد. زیرا ممکن است مایعاتی که در گوش میانی می‌مانند باعث عفونت گوش و ایجاد خطرات جدی شوند.
6- تومور عصب شنوایی یا acoustic neuroma
نوعی تومور خوش‌خیم است که روی عصب‌های جمجمه به وجود می‌آید و از گوش داخلی به سمت مغز می‌رود. این تومورها سرعت رشد پایینی دارند و و معمولا کوچک هستند. با این حال وقتی که بزرگ شوند ممکن است عصب‌های گوش داخلی را تحت فشار قرار دهند. این فشار ممکن است باعث گرفتگی گوش، کم‌شنوایی یا وزوز گوش بشود.
همچنین بخوانید: روش‌های درمان وزوز گوش
7- تغییر ارتفاع
گرفتگی گوش در اثر تغییر ارتفاع
بعضی افراد هنگام بلند شدن یا نشستن هواپیما، صعود به یک قله یا غواصی گرفتگی موقت گوش را تجربه می‌کنند. این گرفتگی به خاطر تغییر ناگهانی فشار هوای محیط نسبت به فشار هوای گوش میانی و داخلی است.
در واقع لوله‌ی استاش وظیفه دارد که فشار را تنظیم کند اما در زمان تغییرات ناگهانی ممکن است نتواند به خوبی کارش را انجام دهد.
اگر گرفتگی گوش به این دلیل باشد معمولا جای نگرانی وجود ندارد و بعد یکسان شدن فشار درون و بیرون گوش، گرفتگی رفع می‌شود.
روش‌های خانگی درمان گرفتگی گوش چیست؟
1- استفاده از بخار (بُخور)
برای درمان خانگی گرفتگی گوش می‌توانید دوش آب داغ بگیرید و در بخار گرم تنفس عمیق داشته باشید یا از آن بهتر می‌توانید بخور انجام دهید. به این صورت:
- در یک قابلمه آب (و اگر خواستید موادی مثل اوکالیپتوس و آویشن) بریزید و بگذارید آب خوب به جوش بیاید و قل بزند.
- قابلمه را از روی گاز بردارید. یک حولهی تمیز آماده کنید در حدی که سرتان زیر آن جا بشود.
- حوله را روی قابلمه و صورت خود انداخته و با بخارِ گرم نفس‌های عمیق بکشید.
این روش تا حد خیلی خوبی باعث درمان گرفتگی گوش و باز شدن سینوس‌ها شده و کمک می‌کند مایعات و ترشحات از طریق بینی خارج شوند. در صورتی که پوست حساسی دارید، زیاده‌روی نکنید و مراقب باشید پوست صورت‌تان نسوزد.
2- استفاده از روغن‌ها
بعضی از روغن‌ها خاصیت آنتی‌بیوتیک، ضدباکتری و جلوگیری از قرمزی و تورم دارند که می‌توانند به درمان گرفتگی گوش کمک کنند. این روغن‌ها می‌توانند برای پاک‌سازی ترشحات عفونی یا کاهش تورم کمک کنند. این روغن‌ها را می‌توان در اطراف بینی زد یا همراه با بخار استنشاق کرد.
- روغن درخت چای
- روغن اوکالیپتوس
- روغن نعنا
3- استفاده از کمپرس گرم
استفاده از کمپرس گرم (یا حولهی گرم) می‌تواند به تخلیه‌ی بهتر آلودگی‌ها و درمان گرفتگی گوش کمک کند.
حوله را کاملا با آب داغ خیس کنید. حوله را تا جای ممکن بچلانید (تا جایی که آب از آن چکه نکند). حولهی داغ را روی ناحیه مورد نظر (اگر مشکل سمت گوش است، زیر گوش نگه دارید، اگر هم سینوسی است روی پیشانی یا روی بینی و زیر چشم) 5-10 دقیقه نگه دارید. در صورتی که حوله گرمایش را از دست داد فرایند را از اول تکرار کنید.
4- قرقره کردن آب نمک برای درمان گرفتگی گوش
آب و نمک را با هم ترکیب کنید و قرقره کنید. این کار به زدودن عفونت از گلو کمک می‌کند.
5- مانور والسالوا
درمان گرفتگی گوش
برای درمان گرفتگی گوش بینی خود را با انگشت بگیرید، لب‌ها بسته نگه دارید و سعی کنید بازدم کنید (گونه‌ها پف می‌کنند). هوا به سمت لوله‌ی استاش و گوش هدایت می‌شود. دقت کنید که نباید خیلی هم محکم هوا را به بیرون بفرستید این کار خودش ممکن است مشکلاتی ایجاد کند. سعی کنید هوا را از طریق گوش بیرون بفرستید.
با این کار فشار هوا بین گوش میانی و محیط متعادل می‌شود. فشار از پرده گوش برداشته و احساس گرفتگی بر طرف می‌شود.
جمع‌بندی
در این مقاله به علت‌های احتمالی گرفتگی گوش پرداختیم و روش‌های مختلف خانگی درمان گرفتگی گوش را معرفی کردیم. اگر حس کردید پس از انجام درمان‌های خانگی هم وضعیت بهتر نشد، همیشه بهترین تصمیم مراجعه به پزشک متخصص است.
کلینیک تخصصی مهرآذین که در حوزه شنوایی سنجی و خرید سمعک گوش در اهواز فعالیت می‌کند، در همه‌ی ساعت‌ها به صورت آنلاین پاسخگوی سوالات و مشکلات شما عزیزان می‌باشد.